Wąskie, brukowane uliczki, kamienne domy położone pośród zachwycających górskich krajobrazów oraz cisza i spokój – to słowa doskonale opisujące to miejsce. Mowa tu o Fornalutx – urokliwej, niewielkiej miejscowości na Majorce.
Spis treści
Fornalutx – informacje podstawowe i trochę historii
To maleńkie miasteczko jest położone w zachodniej części wyspy, w sercu pasma górskiego Serra de Tramuntana. Usytuowane jest w Dolinie Pomarańczy (Valle de los naranjos), pomiędzy Sóller oraz najwyższym górskim szczytem Majorki – Puig Major.
Historia tego miejsca sięga ponad 100 lat wstecz. Pierwotnie wioska ta była arabskim gospodarstwem rolnym.
W XIII wieku, po podboju katalońskim, miasteczko zaczęło się rozwijać, a jego układ oraz architektura nabierać dzisiejszego kształtu i stylu.
Historia Fornalutx ściśle związana jest z pobliskim Sóller. Początkowo obie miejscowości stanowiły jedno miasto. Ostatecznie, w roku 1837 (po wcześniejszych próbach w 1812 i 1820 roku) rozłączyły się, gdy uznano konstutucyjne prawa Fornalutx, jako samodzielnej gminy.
Fornalutx jest jedną z najlepiej zachowanych miejscowości na całej Majorce. Od 1980 r. została ona kilkukrotnie nagradzana właśnie za jakość jej konserwacji.
Jak dojechać do Fornalutx?
Samochodem
Jako, że miasteczko znajduje się blisko Sóller, można do niego bardzo łatwo dojechać. Wystarczy kierować się drogą Ma-11 w kierunku Sóller oraz przejechać tunelem (bezpłatnym). Następnie drogą Ma-10, która doprowadzi Cię bezpośrednio do Fornalutx.
Autobusem
Aby dotrzeć do Fornalutx autobusem, musisz najpierw dojechać linią 203 lub 204 z Palmy do Sóller. Następnie, w Sóller musisz wsiąść w linię 232, którą dojedziesz do Fornalutx.
Parking
W miasteczku znajdują się dwa parkingi, jeden na początku, a drugi na końcu miejscowości. Oba są płatne. Jeśli wybierasz się tam w sezonie, polecam jechać wcześnie rano, aby uniknąć problemów z parkowaniem.
Co robić i co zobaczyć w Fornalutx?
Brukowane, wąskie uliczki
Sam spacer wąskimi uliczkami tego małego miasteczka bez wątpienia jest atrakcją samą w sobie. Strome, brukowane uliczki i typowe domy z kamienia, a to wszystko udekorowane donicami z wszelkiego rodzaju roślinnością, sprawiają, że cała sceneria i klimat tego miejsca są po prostu bajkowe. Najbardziej znane i najczęściej fotografowane są uliczki takie jak Carrer Metge Mayol, Carrer Església czy Carrer Sant Sebastiá.
Plaça Espanya
Główny plac i centrum miasteczka. Jest to główne miejsce spotkań, znajduje się tutaj kilka barów i restauracji, gdzie możesz się zrelaksować, np. przy filiżance kawy.
Kościół z XIII w.
Obok placu, przy ulicy Carrer Església, znajduje się kościół z XIII w. Jego budowę ukończono w 1639 r. Jest to jednonawowy budynek z dobudowanymi kaplicami, w którym znajdują się dzieła z XVII i XVIII w. Oryginalnie był on świątynią w stylu gotyckim, aczkolwiek po kilku reformach na przestrzeni lat nabrał barokowych elementów.
Ratusz i wieża obronna z XVII w.
Kierując się ulicą Carrer Mayor, ku dolnej części miasteczka, dojdziesz do ratusza strzeżeonego przez XVII-wieczną wieżę obronną.
“Rentadores” – antyczne pralnie
Idąc w dół ulicą ratusza dotrzesz do miejsca, które w starożytności służyło jako pralnia publiczna.
Potok
Podążając dalej tą samą uliczką do samego końca, zobaczysz potok, który zimą i wiosną jest obfity, ale latem niestety prawie nie istnieje.
Olejarnia i dworek Can Xoroi
Jeśli chcesz poznać lepiej historię tego miejsca, zdecydowanie musisz się udać do starej olejarni w Can Xoroi. Ten dworek szlachecki został zakupiony przez ratusz w 2002 r. i aktualnie jest on centrum kulturalnym miasteczka. Znajduje się na ulicy C. de Sa Font 8. Pierwsze informacje o olejarni pochodzą z 1888 r., aczkolwiek pewnym jest, że działała ona już dużo wcześniej. Przestała działać w latach 70-tych.
Oprócz wystawy fotografii z XIX i XX w. znajduje się tutaj także wystawa malowanych dachówek (Tejas Pintadas). Niektóre z nich pochodzą z końca XVI w. Jest to ekspozycja dachówek pochodzących z gmin Deyá, Fornalutx, Sóller, Inca, Palma y Llucmajor. Przedstawiają one motywy geometryczne, elementy życia codziennego, tematy religijne, a nawet powiedzenia. Tradycja ta ma swoje początki w 1691 r. – wierzono, że dachówki miały chronić dom i rodzinę w nim zamieszkującą przed wszelkimi nieszczęściami.
Olejarnia jest otwarta w piątki i soboty w godzinach 10:30-13:30.
Piękne widoki Fornalutx
Krajobrazy są tutaj po prostu przepiękne i pełne zieleni – co w głównej mierze jest zasługą panującego tutaj mikroklimatu. Najpiękniejsze panoramiczne widoki zobaczysz z głównej drogi prowadzącej przez wioskę lub z tarasów restauracji znajdujących się tuż przy niej.
Sport
Jeśli lubisz trekking lub jesteś zapalonym kolarzem, Fornalutx będzie miejscem idealnym dla Ciebie. Miasteczko jest punktem wypadowym kilku tras, jak np. sławna trasa GR221, trasa z Fornalutx do Sóller, trasa Barranc de Biniaraix, czy idealna dla zaawansowanych kolarzy trasa biegnąca przez Coll de Sóller.
Ciekawostki
- Fornalutx kilkukrotnie zostało okrzyknięte nie tylko jednym z najpiękniejszych miasteczek na Majorce, ale również w całej Hiszpanii.
- W dniach 1-9 września odbywają się tutaj obchody Dni Patrona Gminy, podczas których organizowane są różne atrakcje o charakterze kulturalnym i sportowym. 8 września ma miejsce coroczny jarmark z targiem rzemieślniczym i atrakcjami dla dzieci z armatkami z pianą czy dmuchanymi zamkami.
Jedną z wątpliwych (przynajmniej dla mnie) “atrakcji”, tak naprawdę najważniejszą tego dnia dla Fornalutx jest “correbou”, co w wolnym tłumaczeniu oznacza nie mniej, nie więcej, biegnącego byka. Jest to stara tradycja tego miejsca, która polegała na tym, że wcześnie rano z dużej drewnianej skrzyni był wypuszczany byk, który następnie biegał ulicami Fornalutx z linami uwiązanymi do poroża, którymi był prowadzony/ciągnięty przez dużą grupę młodzieży. Następnie, po dotarciu do końca swojej trasy, zwierzę zostawało przewożone do rzeźni i zabijane…
Na całe szczęście kilka lat temu zostało zmienione prawo o ochronie zwierząt i od tej pory byk nie może być ani maltretowany, ani zabijany i może być uwiązany tylko jedną liną przyczepioną do kantaru. Na końcu trasy zostaje mu zakładany na głowę laurowy wieniec i zwierzę zostaje przetransportowane z powrotem do swojej hodowli.
Jest to jedyne miejsce na całej wyspie, gdzie celebruje się takie wydarzenie.
Żeby było jasne: absolutnie nie pochwalam maltretowania zwierząt, brzydzę się nim i nikogo nie zachęcam do udziału w całym tym “przedstawieniu”, a wręcz przeciwnie. Informacja ta pojawiła się tutaj jako jeden z faktów o danym miejscu i jako dowód na to, że niestety w XXI w. w dalszym ciągu praktykuje się starodawne tradycje, które z rozrywką już dawno nie powinny mieć nic wspólnego i to w miejscach, w których nawet byśmy się tego nie spodziewali.
W pobliżu Fornalutx…
Jeśli będąc w Fornalutx masz ochotę na odwiedzenie jeszcze jakiegoś innego miejsca, to jest ich kilka do wyboru.
Najbliższym jest wioska Biniaraix. Jest ona jeszcze mniejsza od Fornalutx, ale również ma swój urok.
Największe miasto w tej okolicy, to oczywiście Sóller, oddalony o jakieś 4 km od Fornalutx.
Jeśli szukasz w pobliżu jakiejś plaży, to przejeżdżając 10 km możesz znaleźć się w Porcie Sóller.
W dalszej odległości od Fornalutx znajdują się np. zbiorniki wodne – Cúber i Gorg Blau, jedna z najpiękniejszych zatok na Majorce – Sa Calobra, jak i również inne warte odwiedzenia miasteczka, jak Deyá, Valldemossa czy Bunyola.
Fornalutx – czy warto?
Bez wątpienia można powiedzieć, że Fornalutx jest idealną kombinacją architektury i natury. Jego malownicze uliczki i budynki, a przede wszystkim fantastyczne panoramiczne widoki sprawiają, że miasteczko to jest wyjątkowym miejscem i zdecydowanie zasługuje na Twoją wizytę.
Ponadto, miasteczko jest małe i wizyta tutaj nie zajmie Ci dużo czasu, dlatego możesz wykorzystać okazję i podjechać do Fornalutx np. skończywszy zwiedzanie sąsiedniego Sóller.